celalettin germiyanoğlu ne demek?

Mehmet Celalettin Germiyanoğlu¹ (d. 19 Eylül 1889, İstanbul – 9 Ocak 1970, İstanbul), İETT'nin kurucularından olan, İstanbullulara uzun yıllar hizmet vermiş bir bürokrattır.

Kurumda önce Zat İşleri Müdürü, daha sonra da Genel Müdür Muavinliği yaptı.² 1923'ten 1950'li yıllara uzanan 30 yılı aşkın hizmet süresi boyunca bir uzman teknokrat olarak kabul edilmiş, önemli görevler almıştır.

Yaşamı

19 Eylül 1889 tarihinde İstanbul’da doğdu. Babası, Atatürk'ün Harbiye yıllarında Mektep Nazırlığı yapmış (2. Abdülhamit'in hafiyesi ve onun saray dışı doğan kardeşi olarak bilinen) Zülüflü İsmail Fuat Paşa,³ annesi Fatma İsmet Hanım’dır.⁴ Germiyanoğulları soyundandır; aile kökeni Kütahya'ya dayanır. Ahmet İzzet Furgaç'ın yeğenidir. Ali Haydar Germiyanoğlu (Sultan Vahdettin’in kızı Fatma Ulviye Sultan'ın ikinci eşi) adında ikiz kardeşi vardır. Kızı Nuyan Nazım Kalkavan ile evlenmiş ve bu evlilikten oyuncu Billur Kalkavan dünyaya gelmiştir.

İstanbul Harbiye Mektebi’nden ve Erkan-ı Harbiye (Kurmay) Mektebi’nden mezun oldu; Fransızca ve Almanca öğrendi. Muhtelif kıta komutanlıklarında, Erkan-ı Harbiye hizmetlerinde, Erkan-ı Harbiye Mektebi Müdür Muavinliği ve muallimliklerinde, Çanakkale’de ve Kurtuluş Savaşı’nda vekaleten 2. ve 6., asaleten 13. ve 17. fırkalar erkan-ı harb reisliklerinde bulunduktan sonra önyüzbaşı görevinden istifa ederek, ordudan ayrıldı. Ancak, İETT'deki görevinin yanında, 1939 Temmuz'una kadar Harp Akademisi’nde bir sene fahri olarak, dört sene de ücretle, Tank ve Motorize Birlikler ve Hava Tabiyeleri mütehassıs mualiminin muavinliğinde çalıştı. Akademi’deki Alman mütehassıslar, hükûmetlerinden aldıkları emir üzerine kontratlarını feshetmiş bulunduklarından bu o dönemde son derece önemli bir görev haline gelmişti. Bu nedenle dönemin Harp Akademisi Komutanı Korgeneral Fuat Erden 1939 yılında kendisine bir teşekkür belgesi vermiştir. Harp Tarihi, Sunufu Muhtelife Tabiyesi, Tank ve Motörlü Birlikler ve Hava Tabiyesi hakkında telif ve tercüme eserleri vardır.

Celalettin Bey, 8 Aralık 1923 tarihinde İstanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Memurin Müdürlüğüne tayin edildi. Önce yabancıların elinde olan Tramvay Şirketi’nin Milli İdareye intikalinde görev aldı. Tramvay İdaresi’nin İstanbul Belediyesi'ne intikali üzerine de İdari Müdür Muavinliğine getirildi, kısa bir süre sonra da Genel Müdür Yardımcısı olarak kariyerini bu sıfatla sürdürdü.

1949 Temmuz'unda yaş haddini dolduran Celaleddin Germiyanoğlu’nun görev süresinin uzatılması, zamanın Vali ve Belediye Reisi Muavini Necati Çiller (Tansu Çiller’in babası) (İstanbul'da vilayet ve belediye 1957 yılında ayrılmıştır) tarafından teklif edilerek onaylandı. 1954 yılına kadar bu müsaade ile İETT’de çalışmaya devam etti. Bundan sonra da, Vali ve Belediye Başkanı Ord. Prof. Dr. Fahrettin Kerim Gökay, Germiyanoğlu’nun görevini bir kez daha uzattı. Germiyanoğlu bir süre sonra kendi isteğiyle emekli oldu. 9 Ocak 1970 tarihinde öldü. 10 Ocak 1970 tarihinde Zincirlikuyu Mezarlığı'nda toprağa verildi.⁵

Celalettin Germiyanoğlu'nun eşi Meymenet Hanım'dan Nuyan adlı bir kızı ve İsmail adlı bir oğlu doğmuştur. Kızı Nuyan Hanım'ın armatör Nazım Kalkavan ile evliliğinden 1962 yılında doğan kızı olan Billur Kalkavan'ın dedesidir.